JAKARTA – Bekas Menteri Penyelaras Bidang Politik dan Keselamatan Indonesia bagi tempoh 2019—2024, Mahfud MD, memberi amaran kepada kerajaan Indonesia mengenai risiko kehilangan wilayah Laut Natuna Utara sekiranya gagal membayar hutang projek Kereta Api Laju Jakarta–Bandung (Whoosh) kepada China.
Sokong Tindakan Menteri Kewangan Enggan Bayar Guna APBN
Menurut Mahfud, tindakan Menteri Kewangan (Menkeu) Purbaya Yudhi Sadewa yang enggan melunaskan hutang projek kereta api laju itu menggunakan dana Belanjawan Negara (APBN) adalah langkah yang tepat.
“Dan (Menkeu) Purbaya tidak mahu bayar. Bagi saya, tindakan Purbaya itu betul,” katanya menerusi siaran di saluran YouTube rasminya @Mahfud MD Official, pada Selasa (14 Oktober 2025).
Risiko Gagal Bayar dan Ancaman Kedaulatan Negara
Namun begitu, beliau mengingatkan tentang risiko sekiranya hutang projek Whoosh itu gagal dibayar, yang boleh mendatangkan kerugian besar kepada negara.
“Kalau kita gagal bayar, China mungkin akan ambil alih aset Whoosh. Tapi itu tak mungkin sebab ia berada di tengah bandar. Jadi mereka mungkin akan minta pampasan di tempat lain, contohnya Laut Natuna Utara,” ujarnya.
Mahfud berkata, kemungkinan itu agak besar memandangkan Laut Natuna Utara terletak berdekatan dengan kawasan konflik perairan yang turut menjadi pertikaian antara China dan beberapa negara lain di rantau berkenaan.
Pelajaran Dari Kes Sri Lanka
Beliau turut membandingkan situasi itu dengan kes di Sri Lanka, apabila negara tersebut gagal melunaskan hutang projek pelabuhan sehingga aset berkenaan akhirnya diambil alih oleh China dan masih berada di bawah kawalan mereka sehingga kini.
“Kalau perkara itu merebak ke kawasan kita yang sebelum ini tidak terlibat dalam konflik seperti Laut Natuna Utara, dan mereka (China) bina pangkalan tentera di sana, apa kita boleh buat? Itulah masalahnya,” jelasnya.
Kos Projek Whoosh Meningkat
Berdasarkan laporan Bisnis, projek Whoosh telah menelan kos pelaburan sebanyak AS$7.2 bilion, meningkat AS$1.2 bilion daripada anggaran asal AS$6 bilion.
Daripada jumlah pembesaran kos tersebut, 60 peratus atau kira-kira AS$720 juta akan ditanggung oleh konsortium Indonesia, manakala baki 40 peratus atau sekitar AS$480 juta akan ditanggung oleh konsortium dari China.
Mahfud Ingatkan Kepentingan Jaga Kedaulatan Negara
Mahfud turut menegaskan bahawa kerajaan perlu lebih berhati-hati dalam menguruskan projek strategik berskala besar yang melibatkan pinjaman luar negara agar tidak menjejaskan kedaulatan wilayah dan ekonomi Indonesia pada masa hadapan.
Untuk rekod, projek Kereta Api Laju Jakarta–Bandung (Whoosh) merupakan inisiatif kerajaan Indonesia di bawah pentadbiran Presiden Joko Widodo (Jokowi) yang dimulakan pada tahun 2015. Projek ini dibangunkan oleh PT Kereta Cepat Indonesia China (KCIC), hasil kerjasama antara konsortium syarikat milik negara Indonesia (60 peratus) dan China Railway International Co. Ltd. (40 peratus). Nama “Whoosh” yang bermaksud “Waktu Hemat, Operasi Optimal, Sistem Hebat” dilancarkan secara rasmi pada tahun 2023, melambangkan teknologi moden dan kecekapan sistem pengangkutan awam baharu di negara itu. – The Malaysian Update
